Định giá một công ty mới thành lập là một việc khá khó khăn và chủ quan, nhưng đó là việc mà các chủ sở hữu phải làm, đặc biệt là khi vốn đầu tư trở nên quá khan hiếm. Định giá quá thấp, công ty của bạn sẽ mất giá trị; đẩy giá lên quá cao, và các nhà đầu tư sẽ nghi ngờ khả năng năm bắt nền kinh tế tiềm ẩn của bạn.

Sau đây là ba phương pháp, một số được chia thành các phần để giúp bạn đặt được giá trị cho công ty của mình. Tốt nhất là bạn hay kết hợp tất cả chúng lại với nhau. Để làm ấn tượng nhà đầu tư, bạn nói càng nhiều các theo ngôn ngữ của họ càng tốt.

Phương pháp thứ 1: Phương pháp tài sản

Theo tất cả các cách định giá, phương pháp tài sản đặt giá trị bằng tiền lên tất cả các tài sản trên bản cân đối kế toán của công ty và công chúng lại là phương pháp vững chắc, chính xác nhất.

Bắt đầu với các tài sản hữu hình, bao gồm máy móc, nội thất văn phòng, máy tính, đồ đạc, mẫu vật (và chi phí để phát triển chúng). Những công ty mới thường sẽ có ít tài sản hữu hình.

Sau đó đến với tài sản vô hình. Mục này bao gồm bằng sáng chế, thương hiệu và cả giấy tờ thành lập công ty (vì tên của công ty được bảo vệ).  Cách này có vẻ tỉ mỉ, nhưng giá trị là thực.

Tiếp theo là tất cả các nhân viên. Giá trị của hầu hết các công ty nằm ở con người. Vào cuối những năm 90, rất ít khi thấy giá trị định giá tăng 1triệu USD cho mỗi lập trình viên, kỹ sư, thiết kế viên toàn thời gian. Đừng quên bao gồm cả giá trị của vốn chủ sở hữu, theo như trong lý thuyết sẽ là lương phải trả cho các nhà sáng lập và quản trị.

Cũng đừng quên mối quan hệ khách hàng. Mỗi hợp đồng với khách hàng đều đáng giá, cho dù nó vẫn đang trong giai đoạn đàm phán. Ước lượng giá trị cho các nỗ lực của khách hàng, giống như các nhà quản lý làm để định lượng dự báo về nhóm của họ.

Phương pháp thứ 2: Phương pháp so sánh

Một cách khác để định giá khả năng sinh lời tiềm năng của công ty là dựa theo cầu lý thuyết của nó trên thị trường.

Bắt đầu bằng việc đánh giá khối lượng và tốc độ tăng trưởng của thị trường mục tiêu. Thị trường càng lớn và tốc độ tăng trưởng dự đoán càng cao thì giá trị ban đầu của công ty bạn càng lớn. Với một công ty trẻ, giá trị chưa cao đang tìm kiếm cơ hội lôi kéo các nhà đầu tư lớn, thị trường mục tiêu nên có khoảng ít nhất 500 triệu đô la doanh số tiềm năng; nếu doanh nghiệp của bạn cần rất nhiều tàn sản, nhà máy và thiết bị, thị trường mục tiêu nên lớn ít nhất 1 tỉ đô.

Tiếp theo, đánh giá sự cạnh tranh và xác định rào cản gia nhập. Cạnh tranh càng gay gắt thì giá trị công ty bạn càng thấp. Mặt khác, bạn càng tạo rào cản giữa công ty bạn và các công ty đang thách thức cạnh tranh (dựa trên các yếu tố như vị trí, hợp đồng với khách hàng chủ chốt, lợi thế người đi trước…), giá trị của bạn càng lớn. Những giá trị vô hình này gọi là “goodwill” – Lượng phụ trội mà một người sẵn sàng bỏ ra cho công ty bạn ngoài giá trị các tài sản trên bảng cân đối. Goodwill có thể tăng giá trị định giá lên vài trăm tỉ đồng.

Thứ ba, nhìn vào các công ty tương tự mà đã thành công trong việc thu hút đầu tư – một bài học khá giống như đánh giá giá trị của ngôi nhà của bạn bằng giá trị những căn nhà tương tự đã được bán gần đó. Việc tìm kiếm thông tin kỹ càng trên Google có thể cho bạn khá nhiều thông tin về các hợp đồng tương tự. Ngoài ra cũng có các nhà tư vấn thẩm định người có thể nhanh chóng đưa ra mức giá tương đối.

Phương pháp thứ 3: Phương pháp thu nhập

Cách này được sử dụng rộng rãi bởi các nhà phân tích tài chính, bằng việc dự đoán dòng tiền tương lai của công ty, chiết khấu tại một tỉ lệ nào đó, để đưa ra giá trị hiện tại bằng tiền. Tỉ lệ chiết khấu đặt ra cho các công ty mới thường từ 30% - 60%. Công ty càng trẻ, càng không chắc chắn về khả năng sinh lời trong tường lai, do đó tỉ lệ chiết khấu càng lớn. (Chú ý: Với những công ty còn quá trẻ, các công ty tiền doanh thu, phương pháp này sẽ không chính xác)

Một tùy biến của phương pháp này là tính thu nhập trước thuế, lãi vay, khấu hao và giá trị hao mòn (EBITDA) và nhân với một hệ số nào đó. Tính bội số EBITDA điển hình cho các công ty giao dịch công khai trong cùng ngành khá dễ dàng: Chỉ cần lấy giá trị vốn hóa của công ty (có thể tìm trên mạng) và chia cho EBITDA.

Nguồn: Forbes